نباید زنان را بر سر دوراهی خانه‌داری و نقش اجتماعی قرار بدهیم

اجلاس بین‌المللی خانواده، آینده، پیوندهای پایدار

28 آذر 1403

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) را تبریک عرض می‌کنم، خانواده اساس همه شئونات زندگی در ابعاد مادی و معنوی و عرصه‌های مدیریتی در جامعه اسلامی است، بی‌شک زنان محور خانواده هستند.

اوج عشق و محبت به خانواده را در رئیس‌جمهور دیدید

امروز دکتر پزشکیان اوج اهمیت، دل‌بستگی و اوج عشق و محبت یک خانواده ایرانی را نشان داد، بعد از چند دهه هنوز این طراوت و عشق باقی بوده و روح خانواده در جسم و روح ایشان نهادینه‌شده است. امروز ما در کشوری زندگی می‌کنیم که ده‌ها هزار نفر، این‌گونه عاشقانه با انتخاب خود پا به میدان دفاع مقدس گذاشته، زنان و مردان بزرگی، همسران بزرگی و فرزندان بزرگی که هزار امید و آرزو داشتند را پشت سر گذاشتند و برای امروز من و شما، برای فردای جامعه اسلامی ما، برای زنده‌بودن و پایدار بودن و ثبات و افتخار ایران عزیز ما پا به میدان گذاشتند.

آن‌ها امروز با همین روحیه امید داشته و زندگی و تلاش می‌کنند که یک نمونه آن بانوی اردبیلی است که با 6 فرزند و همسری جانباز توانست کانون خانواده را حفظ کند.

نظام جمهوری اسلامی و خانواده‌های ما مدیون زنانی است که روزی برای کانون گرم خانواده خود تلاش کرده‌اند

طبق کتاب «حوض خون»(مجموعه خاطراتی از زنان دوران دفاع مقدس) که در منطقه اندیمشک ساکن بودند، آن زمان این زنان که در اندیمشک زندگی می‌کردند لباس‌های شهدا را شسته و رفو می‌کردند و به رزمندگان دیگر می‌دادند. شما زنانی را می‌دیدید که به همراه همسران رزمنده خود به مناطق جنگی می‌آمدند و آنجا زندگی می‌کردند آن‌هم در شرایطی که چندان آسان نبود.

زمان عملیات‌، هر بار که زنگ دری زده می‌شد خانم خانه هنگامی‌که در را باز می‌کرد منتظر شنیدن خبر شهادت فرزند یا همسر خود بود. امروز ما نظام، کشور و خانواده خود را به برکت چنین کانون‌های گرمی داریم که روزی آن را فدای امروز من و شما و آینده این کشور کردند و ما مدیون آن‌ها هستیم.

باید خجالت کشید از اینکه نام حقوق بشر را بر فجایع فرهنگی و نظامی غرب گذاشت

بعد از انقلاب اسلامی بود که طعم ملی بودن، اراده و جامعه مستحکم خلاق را درک کردیم، ملیت و انسجام ملی ارمغان انقلاب اسلامی برای ما است چنانچه امروز با افتخار می‌گوییم ارزش زن، ملی بودن آن، مطرح‌شدن آن‌ها و حضور زنان در عرصه‌های سیاسی، دانشگاهی، علمی، هنری، ورزشی و غیره به برکت انقلاب اسلامی است.

خجالت می‌کشیم از حقوق بشری بگوییم که رفتارهای ضد حقوق بشری دارد، صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها با نگاه جنسیتی و کالاگونه به زن و برابری جنسیتی به‌صورت نرم این فاجعه را در دنیا پیش آوردند که امروز خود غرب نیز به آن معترض بوده و فهمیده سقوط خانواده چه بر سر خانواده‌های آن‌ها آورده است؛ امروز شاهدیم در نسل‌کشی جنگ سخت در غزه چگونه زن، بچه، دختر و پسر و کل اعضای خانواده را قتل‌عام می‌کنند؛ ما خجالت می‌کشیم از حقوق بشری حرف بزنیم که این‌گونه زنان را از بین می‌برد. ما در ایران به‌جای برابری جنسیتی شاهد عدالتی جنسیتی هستیم و نقش‌زن برای ما مهم است.

مسئله زنان یک فرصت برای حل مسائل خانواده است

اهمیت خانواده به تعبیر رهبر معظم انقلاب به‌واسطه زنی است که محور و ستون خانواده است، ما به‌عنوان مسئول باید به این موضوع توجه کنیم که چه اقدام عملی برای خانواده انجام داده‌ایم که بسیار مهم است. ما متأسف می‌شویم که مسئله زنان را صرفاً به چشم یک مسئله ناگاه کنیم درحالی‌که مسئله زنان یک فرصت است. زنان خودشان راه‌حل مسائل خانواده بوده و فرصتی بزرگ هستند.

اگر ما به روحیه زنانگی در جامعه توجه کنیم، موفق خواهیم شد، طی دورانی که در شهرداری تهران فعالیت می‌کردم، همواره این نقد را داشتم که چرا محیط و مبلمان شهری را مردانه ساخته و جایی برای زنان و خانواده‌ها قرار نداده‌اند چراکه وقتی می‌گوییم زن اساس خانواده است باید به آن‌ها نیز توجه کنیم.

خانواده رقیب ما نیست بلکه بزرگ‌ترین همراه دولتمردان است

حضور مردم در مسائل حکمرانی اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، عمومی و تربیتی، این مردم به معنای خانواده است که مهم‌ترین نهاد منسجم تبلوریافته پایدار و مؤثر در همه عرصه‌ها است لذا ما دولتمردان باید توجه داشته باشیم که خانواده رقیب ما نیست بلکه بزرگ‌ترین همراه دولتمردان است.

برخی شرکت‌ها که به‌صورت خانوادگی اداره می‌شوند، بسیار موفق هستند و حتی توانسته‌اند به شرکت خانوادگی بین‌المللی تبدیل شوند لذا در وهله اول باید به اینکه خانواده محور تحول همه حرکت‌های ما در ابعاد مادی و معنوی است، اعتقاد قلبی داشته و آن را باور کنیم.

هرکجا کاری به زنان واگذار شد، آن کار با هزینه کمتر و دقت بیشتر انجام شد

رویکرد زنانه گشایشگری درونی دارد، به‌عنوان یک خدمتگزار می‌گویم هرکجا کار را به زنان واگذار کردیم، آن کار با هزینه کمتر، دقت بیشتر و حاشیه‌های کمتر انجام‌شده است.(این بخش از سخنان وی با تشویق حضار همراه بود)

ما باید باور داشته باشیم که با نگاهی زنانه تلاش کنیم محیط را برای حضور زنان در جامعه فراهم کنیم، بعدها ما می‌توانیم آثار این اتفاق را در خانواده و محیط کار ببینیم. اگر این موضوع را به‌درستی فهم کنیم قطعاً شاهد یک تحول جدی در نحوه حکمرانی در عرصه‌های محیط زیستی، اقتصادی، فنی، امنیت پایدار، دفاعی و غیره خواهیم بود. البته شرط آن این است که مسئولان قوای سه‌گانه این باور را داشته باشند که خانواده رقیب ما نبوده بلکه اولین منزلگاهی است که می‌تواند امور را پیش ببرد.

ضرورت ایجاد فضای نقش مادری برای زنان به‌عنوان منحصربه‌فردترین نقش

رهبری به ایران قوی تأکیددارند که ایران قوی در خانواده قوی است، وقتی خانواده قوی نباشد کشورمان قوی نخواهد شد. لذا باید باور داشته باشیم که زنان محور خانواده هستند. افتخار انقلاب اسلامی این است که فضای نقش مادری را برای زنان به‌عنوان مهم‌ترین، اساسی‌ترین و منحصربه‌فردترین نقش فراهم کرده که شامل مادری، تربیت و زندگی است.

اما انقلاب اسلامی نشان داد و امام فرمودند ما پیروزی انقلاب را مدیون بانوان هستیم لذا تداوم این انقلاب نیز به حضور بانوان بستگی دارد و از سوی دیگر پیشرفت کشور نیز به آن‌ها بستگی دارد چراکه آن‌ها به خانواده جهت داده و آن را آموزش می‌دهد لذا همه تربیت ما به دست‌زنان است و هیچ مردی نیست که در دامن مادر خود تربیت‌نشده باشد.

بدا به حال ما، اگر زنان را بر سر دوراهی خانه‌داری و نقش اجتماعی قرار بدهیم

معتقدیم خانم‌ها می‌توانند در جامعه باشند و صرفاً نباید خانه‌داری کنند، زنان این دو حق ذاتی را دارند که یکی از آن‌ها حق ایفای نقش مادری و حق ایفای نقش در حوزه مسئولیت اجتماعی است و بدا به حال ما اگر آن‌ها را سر دوراهی قرار دهیم که ناچار به انتخاب یکی از این‌ها شوند و این‌گونه آن‌ها را از حق مسلم خود محروم کرده‌ایم که درواقع کشور و جامعه را از آن‌ها محروم کرده و خود را نیز از پیشرفت محروم کرده‌ایم.

اگر یک زن از حق طبیعی خود محروم شده و ناچار به انتخاب نقش دیگر شود، به این معنا است که نقش زنانگی خود را کنار گذاشته و آن را هزینه مردوارگی کند و مانند یک مرد زندگی کند که این افتخار نیست و صرفاً نتیجه فرهنگ غرب است که به زن به‌عنوان یک کالا نگاه می‌کند و درنهایت آسیبی برای بشریت و انسانیت است.

از سوی دیگر باید توجه کنیم در کنار نقش مادری باید این فرصت را فراهم کنیم که جامعه دچار خسارت از بُعد دیگر نیز نشود و زنان بتوانند در عرصه مسئولیت‌های عمومی حضورداشته باشند چراکه همین‌طور که زنان در تربیت فرزندان و رفتار عاطفی و نقش بی‌چون‌وچرای مادری و تربیت نقش دارند، همان‌قدر هم حوزه‌های مختلف جامعه به آن‌ها نیاز دارد.

رهبری فرموده‌اند انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت سازی و جامعه سازی متکی به خانواده است که باید به آن توجه شود.

ما مسئولان باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که کانون گرم خانواده حفظ‌شده و از هم نپاشد

زندگی مادران شهدا، فرزندان شهدا و خانواده شهدا، صبح یک نمونه از اینکه خانواده ایرانی سرآمد خانواده در دنیا است را اینجا دیدیم. توفیق داشتم حضرت امام(ره) خطبه عقد ما را خواندند. حضرت امام(ره) زمان سفر حج خود نامه‌ای به همسرشان با این مضمون نوشتند «تصدقت شوم، الهی قربانت روم در این مدت که مبتلا به جدایی از نورچشم و عزیز خود بودم، صورت زیبایت در آینه قلبم منقوش بوده است. عزیزم امیدوارم خداوند شما را به سلامت و خوش در پناه خود حفظ کند.» (این بخش از سخنان رئیس مجلس با تشویق حضار مواجه شد) این نامه مردی است که جز برای خدا گامی برنداشت و جز در راه او کلامی نگفت. احیای مجدد اسلام نیز به برکت حضور و مبارزات خالصانه این مرد است.

امروز خانواده‌ها و چند صدبار بیشتر ما مسئولان باید به‌گونه‌ای باشیم که خانواده‌ها این کانون گرم و پیوندهای مستحکم را داشته باشند و بتوانند ما را سرشار از پیشرفت، خلاقیت، نوآوری، تحول، اخلاق، تولید فکر و غیره کنند. نباید به خاطر ندانم‌کاری ما، این خانواده‌ها از هم بپاشد و نتوانیم معیشت آن‌ها را حل کنیم. در این شرایط اگر راحت بخوابیم وجدان داریم؟

ما ایرانی‌ها در تمدن گذشته‌مان تا به امروز به همدلی و گذشت و محبت شهرت داریم

ایرانی‌ها مشهور به این هستند که اهل مساوات، همدلی، گذشت در تمدن گذشته خود تا امروز هستند، ما امروز به کمک یکدیگر نیاز داریم. دعا کنید هرکدام ما در موضع کاری و جایگاه خود در تعامل و همکاری بسیار صادقانه، برادرانه، بامحبت و باگذشت بتوانیم بر مشکلاتی که داریم به‌ویژه در حوزه اقتصادی، فرهنگی، تربیتی و آموزشی و خطراتی که در حوزه جنگ ترکیبی و آسیب‌هایی که در کمین جامعه و فرزندان ما است فائق آییم که همه این‌ها نیاز به همدلی، گذشت و محبت دارد.

بحث خانواده هرگز شعارگونه نبوده و نباید کارهای آن صرفاً پژوهشی برای کتابخانه‌ها باشد، بحث خانواده مربوط به اهداف، آرمان‌ها و پیشرفت جامعه ما در آینده است لذا باید تلاش کنیم یک خانواده مستحکم ایجاد کنیم تا الگویی برای همه جامعه در هر سطحی باشد.

مصمم به خانواده محوری در قانون‌گذاری‌ هستیم

شما امروز مادری را دیدید که نقش خود را در حوزه خانواده خود به‌خوبی ایفا کرد که همین الگویی برای همه ما است. ما مصمم هستیم خانواده محوری را در همه شئونات به‌ویژه در قانون‌گذاری‌ها مدنظر قرار دهیم که دولت هم این رویکرد را دارد لذا باید با همکاری همه مؤسسات پژوهشی این موضوعات را دنبال کنیم و نباید صرفاً به همایش‌هایی در این حوزه اکتفا کنیم ازاین‌رو در کنار شما خواهم بود که گام جدی در این حوزه برداریم.

خانواده می‌تواند در حوزه مسائل اقتصادی که چالش اول کشور است، محوریت داشته باشد، من نیز حتماً به لحاظ جایگاه حقوقی خود این کار را انجام می‌دهم. گام اول آن مسکن به‌عنوان معیشت خانواده است. لذا وظیفه خود می‌دانم با سخن گفتن با جامعه این مشکلات را تبدیل به مسئله کرده و در نهایت این مسائل را با شما حل کرده و در این حوزه گام رو به جلویی برداریم.