تقریظ مقام معظم رهبری بر ادبیات دفاع مقدس به دنبال احیای فرهنگ جهاد و شهادت برای حل مسائل امروز کشور است

هجدهمین پاسداشت «ادبیات جهاد و مقاومت» همراه با انتشار تقریظ حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای بر کتاب «معبد زیرزمینی»

11 بهمن 1403

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

 مقام معظم رهبری از بُعدی به‌عنوان ولی‌فقیه و از بُعد دیگر به‌عنوان فردی که به ادبیات ایران و جهان مسلط بوده و شخصیتی که کتاب‌خوان و کتابشناس بی‌نظیری هستند تقریظی بر این کتاب داشته‌اند. امروز باید ببینیم قرار است در این جمع به چه سؤالی پاسخ داده شود و به حل چه مشکلی بپردازیم که تقدیر خداوند این‌گونه شد که بانویی از قم در سن ۴۰ سالگی بعد از گذشت ۴۰ سال از دفاع مقدس، کتابی از رزمنده شهیدی بنویسد که شاید تا کنون کسی او را نمی‌شناخت. روایت خون شهید با این قلم مبارک نوشته شد تا ما در این مکان و زمان عزیز اینجا گرد هم جمع شویم.

 این‌ها درسی برای بنده و امثال بنده و برای همه کسانی است که امروز دل در گروی اسلام و فرهنگ بعثت، غدیر و عاشورا دارند. برای کسانی است که دل در گروی توحید و عدالت دارند؛ توحید به معنای واقعی روش زندگی و عدالت به معنای واقعی آنچه انبیای الهی برای اقامه آن مبعوث شدند.

دفاع مقدس گنج است و امروز یکی از گوهرهای این گنج بهانه‌ای برای گردهمایی ما شده است

 امام (ره) می‌فرمایند جنگ، دانشگاه بود و رهبر معظم انقلاب دفاع مقدس را گنج می‌دانند؛ لذا باید ببینیم گنج دفاع مقدس که در زمان جنگ و خونریزی رخ داد، چگونه می‌تواند باعث درس‌آموزی شود. امروز یکی از گوهرهای گنج دفاع مقدس باعث شده گرد هم جمع شویم که به برکت تقریظ رهبر معظم انقلاب بر این کتاب به‌عنوان نمونه‌ای از دریای حکمت و معرفت از دوران دفاع مقدس است.

به قول شهید سلیمانی، دفاع مقدس در این کرۀ خاکی قطعه‌ای از بهشت بود

 شهید سلیمانی سال‌ها بعد از جنگ از بُعد فرهنگ جبهه می‌گفت اگر بخواهیم قطعه‌ای از بهشت را در این کُره خاکی نام ببریم، عرصه‌های جبهه دفاع مقدس، خاکریزها، سنگرها و همچنین کانال‌هایی همچون کانالی است که به دست شهید رعیت ایجاد شد و امروز به‌عنوان معبد از آن نام می‌بریم. فضای آن زمان جبهه با فضای امروز و حتی با فضای همان زمان در پشت‌جبهه‌ها بسیار متفاوت بود. محبت واقعی، مجاهدت واقعی، تلاش واقعی، اعتمادبه‌نفس واقعی، خلاقیت واقعی، برادری، اخوت، شجاعت، اخلاص بود که فضای جبهه در دوران دفاع مقدس را یکپارچه کرده بود.

 ما در دوران جبهه همواره و به‌تمام‌معنا به یاد مرگ، معاد و قیامت بودیم. ما هیچ‌گاه غافل نبودیم و غفلت در آن زمان معنا نداشت. این فضا باعث ایجاد فضای روحانی و معنوی شده بود که هر کسی از هر قبیله و گروهی و با هر فرهنگی، چند هفته از عمر خود را در این فضا می‌گذراند، بر اساس آن تربیت می‌شد. در این میان قطعاً جان هم ارزش دارد؛ اما این فضا، باورهایی را ایجاد کرده بود که افراد عنایت خداوند را با تمام وجود در فضای دفاع مقدس حس می‌کردند.

 موفقیت دوران دفاع مقدس در گروی فرهنگ جهاد و شهادت بود. موفقیت‌های مادی نیز در آن زمان در سایه فرهنگ جهاد و شهادت ایجاد می‌شد. زمان جنگ این‌گونه نبود که به تجهیزات، امکانات، تعداد نیروها و آموزش‌ها نگریسته شود درحالی‌که زمانی که قرار است ارتشی ایجاد شود، علمی برای آن وجود دارد که بر اساس آن افرادی با سنین خاص به سازمان‌های خاصی می‌روند و آموزش‌های تئوری و عملی می‌بینند؛ اما ما در دوران دفاع مقدس چنین چیزی را نداشتیم؛ لذا در چنین جلساتی باید این موضوعات را به‌درستی درک کنیم.

موفقیت فقط با فرهنگ جهاد و شهادت امکان پذیر است

 شهید رعیت و شهید صدوقی از یک روستا برآمدند و به جبهه رفتند. بارها در جبهه دیده‌ایم یک برادر انقلابی از آمریکا به پاریس رفته و بعد با امام (ره) به ایران می‌آید و بعد به جبهه می‌رود درحالی‌که تحصیلات بالایی دارد. از طرف دیگر یک روستازاده بی‌سواد را نیز می‌دیدیم با سن ۷۰ سال از روستایی دورافتاده به جنگ می‌آید. زمانی هم می‌شد که این دو کنار هم می‌نشستند و پیرمرد رزمنده از جوان تحصیل‌کرده می‌خواست نامه‌ای از طرف او به خانواده‌اش بنویسد.

 زمانی هم بود که یک دانش‌آموز را می‌دیدیم با اندک آموزشی که دیده بود به میدان مین می‌رفت درحالی‌که خلاقیت و تدبیر داشت. حضور در جنگ قطعاً بدون آموزش، طراحی و اطلاعات فنی امکان‌پذیر نیست؛ اما حضور ما در جنگ از فرهنگ مبتنی بر سنت‌های الهی صورت گرفت.

در دفاع مقدس، هواپیمای پیش‌پاافتاده‌ای داشتیم که به‌زحمت عکس هوایی مبهمی می‌گرفت؛ اما امروز به پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌ها در عرصۀ نظامی رسیده‌ایم

 شهید طهرانی مقدم در زمان جنگ مسئول امورات توپخانه‌ای بود و به‌وسیله توپ‌هایی که از ارتش بعث عراق غنیمت گرفته می‌شد، به رزمندگان آموزش می‌داد و همین مسیر رفته‌رفته باعث تأسیس دانشگاهی در این حوزه شد تا جایی که امروز در ابعاد مختلف خود موشکی و نظامی جزء ۵ قدرت دنیا هستیم.

 عکس هوایی نیز لازمه جنگ است. رزمندگان سال ۶۴ با هواپیماهایی با دوربین معمولی در جاده شلمچه-خرمشهر بعد از نهر عرایض، اقدام به عکاسی می‌کردند درحالی‌که هواپیما در تیررس عراقی‌ها بود و اصلاً معلوم نبود کیفیت عکس‌ها چگونه شود. اما کار ما از همان زمان شروع شد که امروز به‌جایی رسیده‌ایم که پهپادهای پیشرفته داریم.

 شهید طوسی نیز یک جوان رزمنده از گردان اطلاعات-عملیات در منطقه سوسنگرد بود. زمانی قرار بود کانالی احداث شود که در تیررس دشمن قرار داشت. این جوان که هرگز کار مقنی‌گری نکرده بود می‌دانست باید این کانال حفر شود پس با جثه ضعیف خود در کنار کار اطلاعاتی-عملیاتی، این کار را نیز انجام داد. من به او گفتم خودش را با این کار خسته نکند؛ اما او در جوابم گفت هرچه امروز عرق بیشتری در حفر کانال بریزیم، شب عملیات خون کمتری ریخته می‌شود و این درک یک جوان ۱۹ساله بود که این‌گونه پای‌کار آمده بود.

با مجاهدت شهدای دفاع مقدس بود که امروز سیلوهای پرتابی ما می‌توانند از دل کوه‌های

سربه‌فلک‌کشیده دشمن را هدف قرار دهند

 قدرت سیلوهای موشکی و شهرک‌های موشکی را مدیون کار رزمندگان دوران دفاع مقدسیم. آغاز کار چنین مجموعه‌هایی با کار شهید رعیت‌ها و شهدای دوران دفاع مقدس و با استفاده از علم و تجربه آن‌ها بوده است که در سایه فرهنگ جهاد و شهادت تبلور یافت. امروز سیلوهایی پرتابی داریم که موشک‌های آن می‌تواند از زیر کوه‌های سر به فلک کشیده کشورمان، دشمن را مورد هدف قرار دهد و چنین قدرتی نیازمند به‌کارگیری علوم مختلف است.

 امروز فرودگاه‌هایی زیر کوه‌ها داریم که هواپیماهایی از دل آن به پرواز در می‌آیند و همه این‌ها ثمره فرهنگ جهاد و شهادت، اخلاص‌ها، برادری‌ها و محبت‌ها است. این موضوعات یک امر انتزاعی نبوده؛ بلکه واقعیت و حقیقتی است که تاریخ و هویت ملی ما آن را ساخته است. ما از روزگار بسیار دور سخن نمی‌گوییم، فتح‌الفتوح امام (ره) ما این بود که چنین انسان‌هایی با چنین باورها و تفکرهایی را تربیت کرده و در این مقطع از زمان به ما ارزانی دارد.

فتح‌الفتوح امام ما تربیت انسان‌هایی با چنین تفکر و ایمانی بود

 امام (ره) باعث چنین تحولی در کشور شد که چنین عظمتی از یک روستازاده آغاز شود. ما باید تاریخ زندگی شهدای بنامی که امروز کشورمان به تک‌تک آن‌ها افتخار می‌کند را مطالعه کنیم. شهید سلیمانی یک روستازاده بود که زمانی که به روستای ایشان می‌رفتیم به ما می‌گفت ما عشایر بودیم و تا سن ۱۰ سالگی نمی‌دانستیم کفش چیست. همان‌ها بودند که با دست‌خالی در مقابل ظلم ایستادند.

  موضوع فلسطین امروز صرفاً برای فلسطین نیست و این موضوع بر اساس باور امام (ره)، پایه‌گذاری شد. امروز فلسطین نه‌تنها موضوع جهان اسلام بلکه موضوع جهان بشریت است تا جایی که افرادی از غرب به مقابله با دشمنان ما برخاسته‌اند که همه حاکی از عظمت اسلام و انقلاب است.

تقریظ مقام معظم رهبری بر ادبیات دفاع مقدس به‌دنبال احیای فرهنگ جهاد و شهادت برای حل مسائل امروز کشور است

 چالش‌ها و نواقص موجود در عرصه‌های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی به دلیل فاصله‌گرفتن از نگاه فرهنگ‌پایه و فرهنگ جهاد و شهادت است. برخی تصور می‌کنند فرهنگ جهاد و شهادت ارتباطی به اقتصاد ندارد درحالی‌که ارتباط مستقیم دارد. هر کجا با این مبنا حرکت کرده و این باور را داشتیم و هر کجا تحولات انسانی برای یک فتح‌الفتوح را قبول کردیم و فضا را به این سمت بردیم، موفق شده‌ایم. در واقع خواسته حضرت آقا برای احیاگری و ادامه این فرهنگ، قدرت حل مشکلات امروز در همه بخش‌ها است.

 شهرهایی هستند که درخواست احداث کارخانه برای ایجاد اشتغال دارند؛ اما امروز می‌بینیم که صنعت و کارخانه‌ها در یزد وجود دارد؛ اما به‌واسطه آن‌ها، مشکلات دیگری ایجاد شده که گریبان‌گیر مردم منطقه شده است.

 در چنین شرایطی است که به عمق تأکیدات رهبر معظم انقلاب پی می‌بریم که چرا فرهنگ جهاد و شهادت مهم است و رمز موفقیت کجاست. رمز موفقیت همان‌جا خواهد بود که ایمان و باور به سنت‌های الهی داشته باشیم که تحویل و تبدیل نمی‌شوند همچنین باید به عقلانیت انقلابی باور داشته باشیم که از تأکیدات رهبری است.

 ما برای اجرای امور باید اول محاسبه‌گری و بعد عملیات داشته باشیم. لازم است برای پیشرفت و رشد در هر مسیری بر اساس همین باورها حرکت کنیم و آن زمان خواهد بود که خداوند از جایی که تصور آن را نمی‌کنیم به ما کمک می‌کند. این گردهمایی‌ها باید برای ذکر و یاد شهدا باشد که غفلت نکنیم و ادامه راه را بر اساس باورهای آن‌ها طی کنیم و اطمینان داشته باشیم خداوند قول به پیروزی مؤمنان داده است.