در بحث انرژی و معیشت قبل از هر نوع ناترازی، مهم‌ترین موضوع ناترازی مدیریتی است
رئیس مجلس شورای اسلامی در صحن علنی
۱۱ شهریور ۱۴۰۴
ما از ابتدای صبح به موضوعات مختلف پرداختیم، اما جناب آقای علی‌آبادی، ما – دولت و مجلس – همگی شاهدیم که مردم در حال حاضر مشکلاتی دارند؛ به نظر می‌رسد مشکلات فعلی و مطروحه، مشکلات مدیریتی است؛ یعنی بعضی از مشکلات در صرفه‌جویی در حوزه مصرف بوده و برخی دیگر مشکلات در انتقال و توزیع و بخشی دیگر هم در تولید است.
پیش از هرگونه ناترازی در تولید و مصرف، آنچه بیش از همه اهمیت دارد، ناترازی مدیریتی است
در بحث انرژی و در موضوع مربوط به حوزه معیشت پیش‌تر گفته بودیم که قبل از هر نوع ناترازی، مهم‌ترین موضوع ناترازی مدیریتی است. به‌عنوان‌مثال در حوزه مصرف و تولید مشخص است که ما در تولید باید با سرمایه‌گذاری موضوع را حل‌وفصل کنیم، بنابراین در حوزه مصرف طبیعتاً باید صرفه‌جویی صورت گیرد.
میان تولید و مصرف، امروز صرفه‌جویی نسبت به تولید باید در اولویت کارهای ما قرار گیرد، یا این نکاتی که بنده می‌گویم نکات درستی بوده و یا نکات غلطی است! اگر این نکات، نکاتی اشتباه بوده باید بنشینیم و در مورد آنها در کمیسیون تخصصی بحث کنیم.
برنامه هفتم، ملاک ارزیابی عملکرد در حوزه مدیریت ناترازی‌ها/ مردم در برخی موارد، قطعی برق را تحمل می‌کنند، اما، بی‌عدالتی در توزیع قطعی‌ها را نمی‌پذیرند
همه بحث‌های ما در برنامه هفتم خلاصه شده و ملاک قضاوت ما این برنامه است. نتیجه و برآیند کار ما این شده که امروز مردم، مخصوصاً از موضوع برق و آب رضایت ندارند.
یک بخش از نارضایتی‌ها در جلسه مذکور بیان شد، اگر خاطرتان باشد، آنها در زمستان می‌گفتند که ما در تابستان دیگر ناترازی و قطعی برق نخواهیم داشت، اما در ادامه دیدیم که این ناترازی بیشتر شد. ما استدلال می‌کنیم و استدلال ما این است که بگوییم تولید برق از حوزه آبی به دلیل بارش کم و آب‌های سداد تا میزان ۱۰ الی ۱۲ هزار مگاوات ازدست‌رفته است؛ یعنی ما واقعاً پایان زمستان متوجه نبودیم که ذخایر سدهای ما چقدر است؟ حتماً متوجه بودیم.
مردم در مقاطعی قطعی آب را می‌پذیرند، بااین‌حال بی‌نظمی و ناعدالتی در قطعی‌ها را نمی‌پذیرند. مردم همچنین وضعیتی که افراد برگ سبز گرفته، یعنی پول داده و تضمین گرفته تا قطعی نداشته باشند را نمی‌پذیرند. همچنین وضعیت افرادی که در تولید سرمایه‌گذاری کرده و برق تولیدی خود را به خود این صنعت نمی‌دهیم را نمی‌پذیرند.
در حال حاضر مجموعه‌ای از این مشکلات به وجود آمده و دولت و مجلس باید این مشکلات را برطرف کنند، سند ما برای حل این موضوعات، برنامه هفتم است.
مجلس یازدهم با اقدامات صورت‌گرفته، توانست حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان به درآمدهای حوزه انرژی کشور اضافه کند/ اگر به سرمایه‌گذاران تعهد و تضمینی داده‌ایم، این تضمین‌ها باید اجرایی شود
باتوجه‌به ماده ۹۶ برنامه هفتم به مباحث مربوط به‌صرفه جویی، این ماده برای همه موارد صرفه‌جویی انرژی، تکالیفی را تعیین کرده است. دوستان در مجلس یازدهم به‌خاطر دارند که با افزایش قیمت برق و کاری که آنجا انجام شد، تثبیت قیمت‌هایی که از سال‌های گذشته انجام شد – مجلس یازدهم این‌گونه هزینه را به جان خرید و این تصمیم را گرفت.
در این شرایط حدود ۴۰ همت درآمد حوزه انرژی در حوزه برق و آب افزایش پیدا کرد. ما درباره آن دوره و در هزینه‌کرد این منابع و ایضاً خروجی آنها بحث داریم، لذا به نظر بنده ما باید به این نکته توجه کنیم که به‌هرحال جلسات و صحبت‌های ما اگر این مشکلات را برای مردم حل فصل نکند، مردم از ما این رفتار را قبول نمی‌کنند.
شما می‌گویید که بله فلان ابلاغیه در دبیرخانه به من اجازه برخی امور را داده است و یا فلان نهاد به من اجازه کار را داده؛ باشد، این‌گونه مجوزها سر جای خود باشد و به جهت اداری کسی به شما خرده نمی‌گیرد. اما شما که خودتان در بخش خصوصی بودید، آیا با این شرایط، بخش خصوصی دیگر در بخش برق سرمایه‌گذاری خواهد کرد؟ آیا بخش خصوصی که ۶۰ همت طلبکار بوده و ما پولش را نمی‌دهیم، دومرتبه در این بخش سرمایه‌گذاری خواهد کرد؟
در روش اجرا برای ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر اشکالاتی وجود دارد
بر اساس برنامه هفتم تا میزان ۱۲ هزار مگاوات از انرژی باید به‌وسیله نیروگاه‌های تجدیدپذیر تولید شود و دولت و مجلس این را قبول دارند. اما در روش اجرا اشکالاتی داریم؛ لذا ما نباید این اشکالات را دو سال بعد متوجه شویم که دیگر فرصت جبران آن را نداریم! اینها از جمله موضوعاتی است که پیش از پول و امکانات باید به آنها توجه داشته باشیم.
دررابطه‌با قوانینی همچون رفع موانع تولید در حوزه انرژی و رفع موانع تولید رقابت‌پذیر، این قوانین در حوزه تولید انرژی فرصت‌های خوبی را فراهم کرده. همچنین قانون مربوط به تأمین منابع تولید و زیرساخت‌ها از جمله قوانین بسیار مؤثری است که می‌تواند برای وزارت نیرو مهم قلمداد شود تا مورداستفاده قرار گیرد.
می‌توان ۵۰ درصد از انرژی مصرفی در کولرهای آبی را صرفه‌جویی کرد
همچنین پرتی منابع نسبت به الکتروموتورهای ایجاد شده در این بخش زیاد است و می‌توانیم، این تجهیزات را تعویض کرده و بیش از ۵۰ درصد در این بخش صرفه‌جویی داشته باشیم. وقتی ما موضوع گواهی صرفه‌جویی که مدنظر قرار گرفته را عملیاتی نمی‌کنیم، یعنی ضمانت نمی‌کنیم و حساب صرفه‌جویی نداریم و نمی‌دهیم، این شرایط به چه نحوی می‌تواند انگیزه‌بخش خصوصی را بالا برده تا این بخش در ۱۶ تا ۲۰ میلیون کولر آبی سرمایه‌گذاری کرده و تحول ایجاد کنند و صرفه‌جویی‌ها انجام شود.
نباید موضوعات را پیچیده و بزرگ کنیم، ما نیازمند یک مدیریت دقیق و جزئی هستیم
ما نباید موضوعات را پیچیده و بزرگ کنیم، ما در این بخش، نیازمند یک مدیریت دقیق و جزئی هستیم.
ما قدردان زحمات کارمندان، کارگران و مهندسانی هستیم که در گرمای ۵۰ درجه تابستان نیروگاه‌ها را اورهال می‌کنند و در سرمای زمستان باوجود یخ و برف، خطوط انتقال را پایدار نگه می‌دارند. انصاف نیست بگوییم این عزیزان فعال نیستند؛ ما دست آنها را می‌بوسیم؛ اما تقاضا داریم رده‌های میانی مدیریتی حوزه آب و برق هم به‌گونه‌ای مدیریت کنند که این مشکلات حل‌وفصل شود. اگر این اقدامات صورت نگیرد، نه صرفه‌جویی انجام می‌شود و نه مشکلات تولید و نه پرتی توزیع برطرف خواهد شد.
کمیسیون انرژی مجلس با همکاری وزارت نیرو، بر اساس احکام برنامه هفتم توسعه، دستورالعملی مشخص در سه حوزه تولید انرژی، ضمانت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، و مدیریت مصرف و صرفه‌جویی تدوین کند
انتظار ما از کمیسیون انرژی مجلس و وزارت نیرو این است که بر اساس سند برنامه هفتم، موضوع صرفه‌جویی و ضمانت تولید از طریق بخش خصوصی را دنبال و با زمان‌بندی مشخص احصا کنند. تا این قبیل رویکردها گویای این باشد که ما ظرف چهار ماه آینده، چه در حوزه صرفه‌جویی، تولید و توزیع از نقطه A به نقطه B می‌رسیم و این تفاهم باید بین کمیسیون و وزارتخانه شکل بگیرد و نتایج آن به مردم گزارش شود. همچنین این جلسه باید این فرصت را فراهم کند تا ما در جلسه بعدی بگوییم به‌عنوان‌مثال در صرفه‌جویی که می‌توانستیم در حوزه کولر آبی و گازی انجام دهیم، چقدر این موارد محقق شده است.
آقای علی‌آبادی شما بهتر از بنده روی مسائل مسلط هستید و استاد کارید! ایضاً ما شاید وزیری به‌اندازه شما چه در حوزه آب و برق، صنعت، مدیریت و تجربه کاری نداشته باشیم؛ لذا توقع ما این است که شما در حقیقت کار را پیش ببرید.
این هم از جمله موضوعاتی است که مجلس، دولت و مرکز پژوهش‌ها باید با هم بنشینند و به یک جمع‌بندی برسند.
سال گذشته روی این موضوع صحبت می‌کردیم که مردم و صنایع با کمبود گاز مواجه شدند؛ ولی ما سر این موضوع بحث می‌کردیم که چه کسی در موضوع ۱۴ میلیارد لیتر گازوئیل مقصر بوده و این انرژی منتقل نشده است؛ آیا مشکل از جانب مسئولین بخش حمل‌ونقل بوده؟ وزارت نفت این منابع را تحویل نداده و یا وزارت نیرو آماده نبوده است؟ متأسفانه مسئولین همه مشکلات را بر گردن هم می‌انداختند. از سویی دیگر در بخش گاز و فرآورده‌ها هم همین اتفاق رخ داد. همچنین معلوم است که در ابعاد مدیرتی هم مشکلاتی داریم. همچنین به‌خاطر دارم این اشکال نهادی از ۲۵ سال گذشته معلوم بوده و همیشه هم روی آن بحث شده و اما هیچ‌وقت برای انرژی کشور که مهم‌ترین پیشران کشور است، رفع مشکل نشده است.
انرژی در بخش‌هایی همچون اقتصاد، درآمد، مصرف، صادرات و تأمین ارز اثرگذار است، هیچ موضوعی مهم‌تر از انرژی نیست. امروز روزانه حدود دو میلیون تا دو میلیون و دویست هزار بشکه در داخل هزینه می‌کنیم و صادرات ما به‌مراتب کمتر از مصرف داخلی است. از سوی دیگر، افزایش تولید هم نداریم و میزان پرت انرژی هم بسیار بالاست؛ بنابراین این مشکل نهادی بحث امروز نیست و باید به‌عنوان موضوع مهم و اساسی از سوی مجلس و مرکز پژوهش‌های مجلس پرداخته شود.
بنده به‌عنوان یک فردی که با کارهای اجرایی آشنا هستم. توقع داریم ظرف ۳ الی ۴ ماه شما – وزیر نیرو – و همکارانتان با یک شیب ماهانه انجام اقدامات را نشان دهید که به سمت خوبی حرکت می‌کند و سروسامان گرفته است. همچنین لازم است کمیسیون انرژی و وزارتخانه مربوطه ظرف یک هفته جدول مربوطه را به مجلس بیاورد.
